کنترل و کاهش آب‌شستگی پایه پل با مکش از بستر
کد مقاله : 1033-IHA
نویسندگان
سمیه سلطانی گردفرامرزی *
یزد. ارکان. دانشگاه اردکان. دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی. گروه علوم ومهندسی آب
چکیده مقاله
تعامل بین جریان رو به پائین و جدائی لایه مرزی نزدیک بستر، باعث تشکیل سیستم گردابی جریانی شده که یکی از دلایل پدیده آب‌شستگی در اطراف پایه پل می‌باشد. یکی از روشهایی که برای جلوگیری از جدائی لایه مرزی انجام می‌شود، مکش است. با هدف کنترل عمق آبشستگی اطراف پایه پل استوانه‌ای، آزمایش‌هایی در یک کانال مستطیلی با کف افقی تحت شرایط آب زلال با زمان تعادل حدوداً 48 ساعتتحت مکش از بستر انجام شد. آب بوسیله یک پمپ از لایه شن، شبکه فیلتر و صفحه فلزی از طریق 12 لوله مجزا که در کف منطقه مکش نصب شده‌اند، مکیده می‌شد و میزان مکش بوسیله 12 شیر بر روی هر لوله قابل کنترل بود. مقدار مکش از طریق جمع‌آوری آب خارج شده از دو لوله باز در یک مدت زمان ثابت محاسبه می‌شد. دبی مکش از کف بستر برای دو عمق 5/10 و 28 سانتی‌متر با لحاظ کردن 2% =Qs/Qo به ترتیب 35/0 و 07/1 لیتر بر ثانیه محاسبه شد. نتایج نشان داد که با افزایش عمق جریان، عمق آب‌شستگی نیز افزایش یافته و عمق تعادل آب‌شستگی برای عمق 5/10 و 28 سانتی‌متر به ترتیب 8 و 5/12 سانتی‌متر به دست می‌آید. مکش باعث کاهش نرخ انتقال رسوب از طریق افزایش وزن موثر ذرات رسوب می‌گردد. مکش از بستر تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر کاهش عمق آب‌شستگی برای عمق 28 سانتی‌متر نداشته (حدود 9 درصد کاهش)، اما در عمق 5/10 سانتی‌متر 36% عمق آب‌شستگی را کاهش می‌دهد.
کلیدواژه ها
پایه پل، کنترل، عمق آبشستگی، مکش، لایه مرزی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی