بررسی و تحلیل روندیابی سیلاب با سناریوهای مختلف روش ماسکینگام (مطالعه موردی: رودخانه تبارک)
کد مقاله : 1064-IHA
نویسندگان
عرفان جشان *1، غلامحسین اکبری2، جواد حیرانی3
1دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه‌های‌هیدرولیکی، دانشگاه بجنورد، خراسان شمالی، ایران
21- دانشیار گروه عمران، دانشگاه بجنورد، خراسان شمالی، ایران
3دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آب و سازه‌های‌هیدرولیکی، دانشگاه بجنورد، خراسان شمالی،
چکیده مقاله
یکی از مسیرهای گردش آب در طبیعت، جریان آب در رودخانه‌ها به صورت جریان‌های سطحی بوده که باعث توسعه و پیشرفت مناطق واقع در حاشیه و امتداد رودخانه‌ها شده است. اما گاهاً این جریان‌ها تحت پدیده سیلاب مهمترین عامل تهدید برای تأسیسات و مراکز ایجاد شده، در حاشیه رودخانه‌ها محسوب می‌گردد. لذا جهت پیشگیری خسارات ناشی از وقوع سیلاب می‌بایست احتمال وقوع و بزرگی سیلاب‌های مهم را برآورد نموده و با بکارگیری روش‌های مناسب و تأسیسات خاص اثرات سیلاب را کنترل کرد. در مقاله حاضر به مقایسه نتایج عملیات روندیابی سیلاب از دو بازه مطالعاتی رودخانه تبارک که دارای هیدروگراف سیلاب چند پیکه می‌باشد پرداخته شده و از مدل‌های خطی و غیرخطی روش ماسکینگام بهره برده شده است. هدف از این مطالعه شرح و بررسی مدل‌های خطی و غیرخطی ماسکینگام، و مقایسه انطباق‌پذیری هر روش با واقعیت سیلاب مشاهداتی بر اساس معیارهای مختلف آماری است. روش ماسکینگام ترسیمی با درصد فروکش و میزان تأخیر دبی اوج مناسبی هیدروگراف سیلاب پایین دست را پیش‌بینی نموده است. همچنین این روش با اختلاف دبی 12/0 مترمکعب بر ثانیه نسبت به دبی اوج مشاهداتی مقدار دبی حداکثر را تقریبا مطابق مقدار واقعی تخمین زده است. نهایتا آنکه‌ روش‌ماسکینگام ترسیمی مقدار واقعی زمان دبی اوج را دقیقا معادل 84 ساعت بعد از وقوع سیلاب پیش‌بینی کرده است.
کلیدواژه ها
روندیابی سیلاب، رودخانه تبارک، مدل ماسکینگام خطی وغیرخطی، روش ماسکینگام ترسیمی، 11Mike
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی