| بررسی آزمایشگاهی اثر بستر زبر بر پرش هیدرولیکی درون حوضچه آرامش |
| کد مقاله : 1203-IHA |
| نویسندگان |
|
علی زمانی نیا * دانشجوی دانشگاه شهید چمران اهواز |
| چکیده مقاله |
| یکی از روش‌های استهلاک انرژی جریان در پایین دست انواع شیب شکن‌ها و سدهای اصلاحی و انحرافی، استفاده از حوضچه آرامش و ایجاد پرش هیدرولیکی درون آن می‌باشد. در رودخانه‌هایی که بار بستر رسوبی زیادی دارند، پرشدن رسوب مابین زبری‌ها و آستانه انتهایی حوضچه آرامش بسیار محتمل می‌باشد که این امر موجب کاهش راندمان زبری‌ها و آستانه انتهایی و در نتیجه ایجاد آبشستگی در پایین دست حوضچه آرامش می‌شود. بررسی مورفولوژی رودخانه‌های آبرفتی حاوی بار بستر نشان داده که در اثر حرکت ذرات رسوبی در بستر، ناهمواریهای مثلثی شکلی در بستر رودخانه ایجاد می‌شود که به آن بستر زبر گویند. این بستر زبر باعث افزایش زبری و مقاومت جریان می‌شوند. لذا در تحقیق حاضر از زبری‌هایی در پایین دست سرریز اوجی با هدف افزایش میزان استهلاک انرژی جنبشی جریان و کاهش طول پرش هیدرولیکی استفاده شده است. در این تحقیق از آرایش فرم‌بستر زبر و آرایش بستر صاف (بدون زبری) به ازای اعداد فرود 86/6 الی 42/10 استفاده شده است. نتایج نشان داد که نسبت اعماق مزدوج پرش (Y2/Y1)، طول نسبی پرش هیدرولیکی (Lj/Y1) و طول نسبی غلتاب پرش (Lr/Y1) در بسترهای پوشیده از بستر زبر کوچکتر از بستر صاف می‌باشد. محاسبات نشان داد که مقدار Y2/Y1، Lj/Y1 و Lr/Y1 در بستر زبر بطور متوسط بترتیب08/11، 28/29، 86/20 درصد کمتر از بستر صاف می‌باشد. |
| کلیدواژه ها |
| پرش هیدرولیکی، حوضچه آرامش، بستر زبر، استهلاک انرژی |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |